Je litteken na een mastectomie verzorgen

Als iemand een Mastectomie (of borstverwijderende operatie) ondergaat, dan is een litteken onvermijdelijk. Maar in de borststreek is het risico op een afwijkend litteken groter dan op veel andere plekken op het lichaam. We leggen uit hoe dat komt.

Ook bespreken we hoe je jouw litteken zo goed mogelijk kunt verzorgen en laten herstellen na een mastectomie-operatie.

• 6 risicofactoren voor het ontstaan van een afwijkend litteken?
• Het verzorgen van je litteken na een mastectomie

Tip: Wil jij meer weten over jouw litteken en hoe deze te behandelen? Lees dan de gratis littekengids! 

6 risicofactoren voor het ontstaan van een afwijkend litteken?

De kans dat een litteken een afwijkend litteken wordt hangt vooral af van onderstaande 6 factoren: 

• De ernst van de verwonding
• Oorzaak van de huidbeschadiging
• Snelheid van de wondgenezing
• Leeftijd
• Genetische aanleg en huidskleur
• De plek van het litteken

1. De ernst van de verwonding

Bij grote, brede en diepe verwondingen zoals een mastectomie is de kans op een afwijkend litteken groter. De chirurg snijdt door meerdere huidlagen heen en tast verschillende weefsels aan. De huid, het klierweefsel, de tepel en vaak ook het omliggende bindweefsel en lymfeklieren worden verwijderd.

Wel maakt het hierbij uit welk type borstverwijderende operatie wordt uitgevoerd.

2. Oorzaak van de huidbeschadiging 

Bij een mastectomie is de kans groot dat het litteken niet gelijkloopt aan de bestaande huidlijnen van de borst. Meestal wordt een incisie gemaakt om toegang te krijgen tot de borstweefsels die moeten worden verwijderd. Deze incisie wordt meestal gemaakt in de meest geschikte locatie om de chirurg toegang te geven tot de borst. Dit betekent dat de plaats van de incisie niet noodzakelijkerwijs de bestaande huidlijnen of plooien van de borst zal volgen. Een litteken dat niet gelijkloopt aan de bestaande huidlijnen, wordt eerder afwijkend.

3. De plek van het litteken

De huid op de borst is vaak in beweging vanwege ademhaling en lichaamsbewegingen. Deze beweging kan de genezing beïnvloeden en spanning op het litteken uitoefenen. Dit kan de kans op een afwijkend litteken vergroten.

4. Snelheid van de wondgenezing

Bij een langzame wondgenezing neemt de kans op een afwijkend litteken toe. De genezing van een mastectomie kan bijvoorbeeld door een bacteriële besmetting vertragen, zoals bij een wondinfectie. Infecties kunnen de littekenvorming beïnvloeden.

5. Je leeftijd

Op jonge leeftijd is de kans op een afwijkend litteken groter. De jonge huid geneest sneller, maar groeit ook harder.

6. Genetische aanleg en huidskleur

Wanneer een familielid eerder een afwijkend litteken heeft gehad, heb je er zelf meer aanleg voor. Ook huidskleur speelt een rol. Mensen met een getinte huidskleur hebben een grotere kans op een afwijkend litteken. Datzelfde geldt voor (roodharige) mensen met een (heel) lichte huidskleur. Ook zij zijn gevoeliger.

Een wat bredere uitleg over het effect van deze factoren op littekenvorming lees je in de littekengids. Vraag daarom de gratis littekengids aan. 

Het verzorgen van je litteken na een mastectomie

Het verzorgen van littekens na een mastectomie is een belangrijk onderdeel van het herstelproces. We bespreken verschillende opties die je in overweging kunt nemen.

Littekenbehandeling na een operatie

Littekenbehandeling na een borstverwijdering (mastectomie) is belangrijk om de genezing te optimaliseren en het uiterlijk van het litteken te verbeteren. We benoemen enkele algemene adviezen voor littekenbehandeling na een mastectomie. Deze adviezen gelden voor elk type mastectomie.

Volg de instructies van je arts op

Volg instructies en aanbevelingen van je chirurg of behandelend arts nauwkeurig op met betrekking tot wondverzorging en littekenbehandeling.

Houd het litteken schoon en droog

Houd het gebied rond het litteken schoon en droog om infecties te voorkomen. Volg de aanbevolen wondverzorgingsrichtlijnen van je arts.

Overweeg het gebruik van siliconenpleisters

Siliconenpleisters staan bekend om hun effectiviteit bij het verminderen van littekenweefsel en het verbeteren van de textuur en kleur van het litteken. De werking van Scarban is wetenschappelijk bewezen.  

Scarban heeft speciale voorgevormde littekenpleisters voor op de borst.

Toch betekent dit niet dat dit type pleister per se de beste oplossing is voor jouw mastectomie litteken. Overleg altijd nauw met je behandelend arts of medisch specialist. Zij kunnen je adviseren over welk type pleister gunstig zou kunnen zijn bij een ingewikkelde en gevoelige ingreep als een mastectomie. Wellicht is een ander model voorgevormde pleister een betere oplossing.

Littekenweefsel masseren na je operatie 

Regelmatige zachte massage van het littekenweefsel kan helpen om het soepeler en minder opvallend te maken. Laat je hierover wel goed informeren over de wijze waarop je dat het beste kunt doen, de mate waarin je het doet en het moment waarop je start.  

Houd het litteken uit de zon

Bescherm het litteken tegen direct zonlicht, omdat blootstelling aan de zon het litteken donkerder kan maken en het genezingsproces kan vertragen.

Gebruik zonnebrandcrème met een hoge SPF als het litteken aan de zon wordt blootgesteld.

Littekencrèmes en -zalven

Er zijn verschillende crèmes en zalven op de markt die kunnen helpen bij het verminderen van littekens. Overleg met je arts of eventueel de plastisch chirurg of een littekencrème geschikt is in jouw situatie. Een bekende en goed aangeschreven littekencrème is ALHYDRAN.

Drukverbanden

Drukverbanden kunnen worden aanbevolen door je arts om het litteken te ondersteunen en het genezingsproces te bevorderen. Volg de aanbevelingen van je arts met betrekking tot het gebruik ervan. Drukverbanden kunnen prima in combinatie met siliconenpleisters worden gebruikt.

Hydratatie en gezonde voeding

Zorg voor een goede hydratatie en een gezond dieet, rijk aan vitamines en mineralen, om de algehele gezondheid en genezing te ondersteunen.

Overweeg andere mogelijke littekenbehandelingen

Bespreek met je arts of plastisch chirurg andere mogelijke behandelingen zoals lasertherapie, dermabrasie, of corticosteroïde-injecties. Die kunnen worden overwogen om het litteken te verbeteren.